٭ همانطور که در نوشته قبلی اشاره شد ، زيستگاه فلامينگوها مناطق ساحلی ، درياچه های نمک ، سواحل گلی و باتلاقی است. در اين زيستگاهها انواعی از جلبکهای تک سلولی تاژکدار و سبز زندگی می کنند که قادر به توليد و سنتز « بتـاکـاروتـن » هستند. بتاکاروتن پيش ساز ويتامين A بوده و به رنگ قرمز و نارنجی است. اين جلبکهای تک سلولی نسبت به نوسانات شوری و شرايط بد محيطی بسيار مقاوم هستند و يک نمونه از آنها بنام Dunaliella salina در درياچه های شور ايران نظير اروميه بوفور يافت می شود.

شوری اين درياچه ها به حدی است که کمتر موجود زنده ای قادر به تحمل آن می باشد. در اين درياچه ها نوعی سخت پوست کوچک بنام « آرتميـا » زندگی می کند که از اين جلبک تک سلولی به عنوان غذا استفاده می کند. از طرف ديگر آرتميا يکی از غذاهای اصلی فلامينگوها می باشد. علاوه بر آرتميا گروهی از نرمتنان و سخت پوستان کوچک ديگر هم از اين جلبکهای تک سلولی تغذيه کرده و بتاکاروتن را در خود ذخيره می کنند که طی يک فرآيند شيميائی به رنگدانه های مختلف تبديل می شود.

فلامينگوها در نواحی کم عمق ساحلی با منقار نوک برگشته خود که در حاشيه آن زوائد شانه ای شکلی ديده می شود ، آب را تصفيه کرده و از آرتميا تغذيه می کنند. زبان آنها مانند يک پمپ عمل کرده و به کمک آن آب را به دهان وارد و با فشار از خلال اين اجسام شانه ای شکل خارج می کنند.

نکته اينجاست که همراه با آرتميا مقادير زيادی از جلبکهای سنتز کننده بتاکاروتن هم خورده می شوند ولی اگر آرتميا از رژيم غذائی فلامينگو حذف شود رنگ صورتی و قرمز بال و پر اين پرنده از بين می رود.
چـــــرا؟
دستگاه گوارش فلامينگو قادر به توليد رنگدانه های لازم از بتاکاروتن ، که يک ماده اوليه است ، نمی باشد. آرتميا با خوردن جلبکهای تک سلولی حاوی بتاکاروتن ، اين ماده اوليه را به رنگدانه های نظير « Astaxanthin » تبديل و در خود ذخيره می کند. فلامينگو با خوردن آرتميا ، آن هم به مقدار بسيار زياد ، اين رنگدانه را بدست آورده و در بافت چربی خود ذخيره می کند. اين رنگدانه هنگام رشد پرها ، در آنها ذخيره شده و موجب می شود پرهای اين پرنده رنگ صورتی و قرمز داشته باشند.
همانطور که می دانيد ، پرهای پرندگان دائما در حال ريختن و از نو رشد کردن می باشند. بنابراين هرگاه آرتميا از رژيم غذائی فلامينگو حذف شود ، پرهای جديدی که رشد می کنند و جای پرهای قديمی را می گيرند ، سفيد بوده و بدين ترتيب ديگر آن رنگ صورتی و قرمز ديده نمی شود. در باغ وحش برای نگهداری فلامينگوها رنگدانه های لازم ، در رژيم غذائی اين پرنده لحاظ شده و بصورت مصنوعی به آنها داده می شوند تا همواره رنگ اين پرندگان حفظ شود.
پس جواب سئوال متن قبلی « آرتميـا » بود.

پ.ن:
هميشه در نوشتن اين قبيل مطالب سعی ميکنم تا حد امکان ساده و بدور از اصطلاحات تخصصی باشه تا مورد استفاده عمومی پيدا کنه. شايد خنده دار باشه ولی وقتی اين نوشته رو می خونم و از ديد يک خواننده که رشته کاريش بيولوژی جانوری هست بهش نگاه ميکنم ، هزار تا ايراد ازش ميگيرم. اين رو گفتم تا اين دسته از دوستان من رو بازخواست نکنن که:
کاپيتان ، خدائيش خودت فهميدی چی نوشتی؟؟؟